یادگاری از اتابک اعظم: نزدیک‌ترین مکان به دفتر کاری امیرکبیر در کاخ گلستان

آفرین امامی دربارهٔ این موضوع اظهار نمود: برای جهت‌گیری به سمت روایت‌محور شدن این مجموعهٔ جهانی و ایجاد موزه‌های جدید، سه مبحث اصلی، از جمله شخصیت امیرکبیر، انقلاب مشروطه و دخالت خارجی‌ها در سیاست‌های قاجار، به برنامه مدیریت کاخ گلستان اضافه شدند.

نزدیک‌ترین مکان به دفتر کاری امیرکبیر در کاخ گلستان

وی افزود: با توجه به مطالعه، بررسی و امکان‌سنجی در مجموعهٔ میراث جهانی کاخ گلستان، یک کارگروه تخصصی با تشکیل از کارشناسان مربوطه در کاخ گلستان تشکیل شد و برای مرحلهٔ اول، موضوع امیرکبیر و انقلاب مشروطه برای سال ۱۴۰۲ در دستور کار قرار گرفت.

امامی افزود: با هدف جمع‌آوری پژوهشگران و ایجاد پشتوانهٔ علمی و امکان‌سنجی دربارهٔ نمایشگاه در کاخ گلستان و جمع‌آوری آثار مرتبط با اموال تاریخی، اولویت برای مکان‌یابی تالار یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام‌فراهانی” در نظر گرفته شد.

امامی ادامه داد: برای احداث تالار و همایش یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی”، باید تعدادی از آثار مرتبط جمع‌آوری شوند. علاوه بر این، با همراهی آثار شناسایی شده در کاخ گلستان، مکاتباتی با مراکز دیگر نیز انجام شد. اما به دلیل عدم امکان انتقال امانی این آثار به کاخ گلستان به دلایل مختلف، تالار یادمان امیرکبیر به دو شکل آثار اصلی مرتبط با کاخ گلستان و تصاویر باکیفیت براساس منابع مختلف برپا خواهد شد.

وی اظهار داشت: نامگذاری تالار یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی” به عمارت الماس، به دلیل داشتن پشتوانه علمی و برنامه‌ریزی بلندمدت برای نمایش آثار و احترام به شخصیت امیرکبیر، بیش از یک نمایشگاه کوتاه‌مدت است. همچنین، در آینده پس از مطالعه کامل موضوعات، یک موزه با تمرکز بر موضوعات سیاسی، اجتماعی و هنری دورهٔ قاجار ایجاد خواهد شد، و تالار امیرکبیر یکی از فضاهای این موزه خواهد بود. تداوم و ایجاد این تالار در آینده در یک مکان مناسب برای تشکیل یک موزه دائمی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

امامی دربارهٔ انتخاب عمارت الماس برای ایجاد تالار یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی”

اظهار نمود: دلایلی که منجر به انتخاب این تالار شدند عبارتند از:

نیاز به فضایی که بتواند آثار جمع آوری شده را به نمایش بگذارد: با توجه به حجم آثار جمع آوری شده، نیاز به فضایی بود که بتواند آثار اصلی را در مرکز آن به نمایش درآورد و در فضاهای دیگر تصاویری که از منابع مختلف تهیه شده‌اند را به نمایش بگذارد.

موقعیت نزدیک عمارت الماس به دفتر کار امیرکبیر: عمارت الماس در نزدیکی دفتر کار امیرکبیر واقع شده است، که این نزدیکی موجب می‌شود که بازدید گردشگران از این تالار و همایش یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی” بهبود یابد.

مدیر مجموعهٔ میراث جهانی کاخ گلستان افزود: معماری خاص عمارت الماس نیز یکی از دلایل دیگر انتخاب آن بود، زیرا معماری منحصربه‌فرد این عمارت باعث می‌شود بازدید کنندگان بتوانند از تالار و همایش یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی” بهتر لذت ببرند.

وی اظهار کرد: همچنین، عمارت الماس در نزدیک‌ترین موقعیت به دفتر کار امیرکبیر قرار داشت، که در ضلع جنوبی این عمارت واقع شده بود و بعدها در همان مکان تکیه دولت ساخته شد. بنابراین، عمارت الماس به عنوان نزدیک‌ترین مکان به دفتر کار امیرکبیر که در برجای مانده است، انتخاب شد. چیدمان عمارت الماس اصالت دوره قاجار را ندارد و بر اساس سلیقه افراد مختلف طراحی شده است. به همین دلیل، ساختار عمارت الماس نیز در حوزهٔ این رویداد قرار نمی‌گیرد.

امامی بیان کرد: هدف اصلی از افتتاح تالار یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی”، فراهم کردن پیش درآمدی برای ایجاد یک موزه دائمی با طراحی محتوایی و تجهیز تالار در مکان مناسبی در کاخ گلستان است. این اقدام به بازدیدکنندگان امکان می‌دهد قبل از بازدید کلی از این مجموعهٔ جهانی، با محتواهای سیاسی و اجتماعی دورهٔ قاجار آشنا شوند و در نهایت، کاخ گلستان نیز به سمت روایت محوری بیشتر پیشروی کند.

به گفتهٔ مدیر مجموعهٔ میراث جهانی کاخ گلستان، تالار یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی” در عمارت الماس تا زمان انجام مطالعات دقیق، طراحی محتوایی و انجام پژوهش‌ها و بررسی‌های لازم، و همچنین راه‌اندازی موزه سیاسی و اجتماعی دورهٔ قاجار باقی خواهد ماند.

با توجه به این خبر، افتتاح تالار و برگزاری همایش یادمان “اتابک اعظم میرزا محمد تقی خان امیرکبیر نظام فراهانی” برای سه روز، از تاریخ ۳۰ اردیبهشت تا اول خرداد، در کاخ گلستان برنامه‌ریزی شده است.