زمان اجرای انتقال سهام متوفیان به وراثان چگونه تعیین می‌شود؟

روزنامه “باشگاه خبرنگاران جوان” گزارش کرده است:

انتقال سهام عدالت به وراث، موضوعی است که در آخرین نشست خبری سال گذشته، رئیس سازمان بورس، برنامه‌ای جدید برای تعیین تکلیف آن اعلام کرده بود. براساس آنچه در اسفند ماه سال قبل اعلام شده بود، قرار است تا حداکثر ۲ تا ۳ ماه آینده، این موضوع قطعی شود.

سامانه انتقال سهام عدالت به وراث، در طول زمان مختلفی برای راه‌اندازی و اجرا در نظر گرفته شده است و مهمترین مشکلات مردمان همواره درخواست پیگیری و رسیدگی به این موضوع از سوی مقامات مربوطه بوده است.

باشگاه خبرنگاران جوان در گزارش خود اشاره کرده است که انتقال سهام عدالت به وراث، یک موضوع است که در آخرین نشست خبری سال گذشته، رئیس سازمان بورس اعلام کرده بود که یک سازوکار جدید برای تعیین تکلیف آن در دستور کار قرار گرفته است. در ماه اسفند سال قبل، اعلام شده بود که حداکثر ظرف ۲ تا ۳ ماه آینده، تصمیم نهایی در این خصوص اعلام خواهد شد.

سامانه انتقال سهام عدالت به وراث، در طول زمان مختلفی به مرحله راه‌اندازی و اجرا پیش برده شده است و در این باره تعدادی وعده زمانی ارائه شده است. این سامانه همواره مورد تمایل برخی از شهروندان بوده که از مقامات مربوطه برای پیگیری آن درخواست کنند.

طگفته‌های قاسمی، یکی از شهروندان، درباره موضوع مورد بحث به ما اعلام کرده است: پدر من ۶ سال قبل درگذشت و ما هنوز نتوانسته‌ایم اقدامی برای تعیین تکلیف سهام عدالت او انجام دهیم.

همچنین، ساعدی، یک شهروند دیگر با شکایتی درباره وعده‌های زمانی متعدد اضافه کرده است: اعلام زمان راه‌اندازی سامانه، اما عملی انجام نمی‌شود، این برای انتقال سهام عدالت پدرم که سال‌ها پیش فوت کرده است، بسیار آزاردهنده است و منتظر راه‌اندازی این سامانه هستیم.

سامانه انتقال سهام عدالت به وراث، که در سال‌های گذشته چندین بار درباره آن اطلاعاتی ارائه شده بود، همچنان در مراحل راه‌اندازی قرار دارد. به عنوان مثال، در تاریخ ۶ اسفند ۱۴۰۰، باغستانی، مدیر عامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، اعلام کرده بود: برای انتقال قهری سهام عدالت به زیرساخت‌های مختلف، به دلیل پیچیدگی‌های موجود، راه‌اندازی سامانه مربوطه زمان بیشتری نیاز دارد و امیدواریم که تا ظرف ۶ ماه آینده (تا شهریور ۱۴۰۱) به مرحله بهره‌برداری برسد.

سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث، که در تاریخ شهریور ۱۴۰۱ هنوز هیچ خبری از آن منتشر نشده است، مورد بررسی قرار گرفت. در تاریخ ۳۰ مهر ۱۴۰۱، ابوترابی، قائم مقام مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی، اظهار داشت: در خصوص سامانه انتقال سهام عدالت به وراث باید بگوییم که این سامانه دارای دو بخش است. بخش اول، که باید در قسمت فناوری اطلاعات زیرساخت‌هایی آماده شود، در حال حاضر توسط همکاران من در شرکت سپرده گذاری در حال پیگیری است. اما بخش دیگر این پروژه، خارج از حیطه اختیارات سپرده گذاری مرکزی قرار دارد.

وی افزود: قوه قضائیه باید به سپرده گذاری یک سرویس ارائه دهد که در آن، اطلاعات متوفیان را مشخص کرده و به ما اعلام کند، تا ما بر اساس گواهی انحصار وراثتی که قوه قضائیه اعلام می‌کند و با استفاده از زیرساخت‌های سرویسی که در اختیارمان قرار می‌دهند، موارد را به عمل بیاوریم.

با گذشت زمان، راه‌اندازی سامانه انتقال سهام عدالت به وراث همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار داشت تا اینکه در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۴۰۱، محمد کاظمی فرد، رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، درباره اطلاعات فردی متوفیان سهامداران سامانه سهام عدالت اعلام کرد که سازمان ثبت احوال کشور این خدمت را به صورت الکترونیکی ارائه می‌دهد و اطلاعات متوفیان به صورت آنلاین در دسترس است.

وی افزود: ما اطلاعات خدمت انحصار وراثه را به سازمان بورس ارائه کرده‌ایم تا بتوانند سهام عدالت متوفیان را به خانواده‌های آن‌ها منتقل کنند. این اطلاعات به صورت وب سرویس در اختیار سازمان بورس قرار گرفته است و این سازمان می‌تواند از آن در سامانه‌های خود استفاده کند.

در ادامه، باغستانی، مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی، درباره موارد مطرح شده اظهار داشت: از سال ۱۳۸۵ تا سال ۹۷، فقط عکس انحصار وراثت مبتنی بر سرویس به سازمان ارائه شده است و در واقع، این تا سال ۹۷ تعداد متوفیان را به طور کامل پوشش نمی‌دهد.

البته در آن زمان، دفاتر پیشخوان قضایی در حال جمع‌آوری اطلاعات فوت شدگان بودند. با این حال، به منظور تسریع در راه‌اندازی سامانه انتقال سهام متوفیان به وراث، سازمان بورس تغییراتی در زیرساخت فنی ایجاد کرده و یک طرح دیگر را در شورای عالی بورس مطرح کرده است. در این رابطه، آقای عشقی، رئیس سازمان بورس، در اسفند سال گذشته اعلام کرد: تصویب شد که تقسیم بندی سهام عدالت بر اساس گواهی انحصار وراثت از طریق شعب کارگزاری صورت گیرد.

بر اساس طرح جدید، شرکت سپرده‌گذاری و قوه قضائیه باید اقداماتی را انجام داده باشند تا زیرساخت‌های لازم برای سامانه انتقال سهام عدالت به وراث فراهم شود. در آخرین نشست خبری خود در اسفند ۱۴۰۱، رئیس سازمان بورس درباره زمان احتمالی عملیاتی شدن این فرآیند اعلام کرده بود که تا حداکثر ۲ تا ۳ ماه آینده این موضوع قطعی خواهد شد و انتقال‌های قهری می‌توانند انجام شوند.

بعد از گذشت بیش از دو ماه از آخرین وعده زمانی داده شده درباره راه‌اندازی سامانه انتقال سهام عدالت به وراث، یک منبع آگاه در این زمینه اظهار داشت: احتمالاً مسئله متوفیان سهام عدالت در نمایشگاه هفته آینده صنعت بورس و بانک و بیمه به پایان خواهد رسید.